2 april 2010

Vergeving

Pasen is het feest van de vergeving. Vanmorgen heb ik mijn vriendin naar het vliegveld in Frankfurt gebracht voor een weekje New York met haar dochter, en op de terugweg stond ik anderhalf uur in de file. Zo had ik uitgebreid gelegenheid om naar de 'praatradio' te luisteren, en die wees mij vanuit verschillende zenders op het bovenstaande feit. God heeft zijn enige zoon voor de mensen geofferd, en die nam daarmee de schuld op zich voor al onze zondes. En zo worden ons onze zonden vergeven.

De bijbel is niet helemaal consequent wat vergeving betreft, want ergens anders staat geschreven dat 'Oog om oog, tand om tand' moet worden toegepast.

Hoe zit dat nou met vergeven, is het goed om mensen dingen te vergeven als ze je hebben besodemieterd, of ben je dan een watje die niet in staat is om zich te verdedigen? Soms bewonderen we mensen als ze vergevingsgezind zijn en 'er boven staan', soms bewonderen we mensen die niet met zich laten sollen. Een klein onderzoek.

Vergeving wordt relevant wanneer iemand je 'iets aandoet'. Door egoisme gedreven heeft iemand jouw belangen over het hoofd gezien, of nog erger: hij heeft je moedwillig beschadigd om er zelf beter van te worden.

Je kunt nu al de vraag van vergeving stellen voordat je er aan denkt om vergelding uit te oefenen, maar dat is niet erg slim, en zelfs God doet dat niet. God straft, hij straft zelfs heel hard, en daarna word je eventueel vergeven. Als je iemand in dit stadium al iets vergeeft zonder consequenties te laten voelen, dan is de kans groot dat hij er lekker mee doorgaat om je te beduvelen.

We gaan dus eerst proberen om consequenties uit oefenen. Dat kan op allerlei manieren, van beschaafd uitpraten tot achterbakse wraakoefeningen. Hoe je dat doet is voor dit betoog niet interessant, wat veel belangrijker is: HEB JE DAAR SUCCES MEE? Als je iemand namelijk met passende munt terugbetaalt, dan geeft dat voldoening, en de vraag of je iemand moet vergeven wordt naar de achtergrond gedrongen. Het evenwicht is weer hersteld, eigenlijk is er geen noodzaak om iets te vergeven.

Waar de schoen wringt, dat zijn de situaties waar je iemand niet terug kunt 'pakken'. Je hebt een tweedehands computer gekocht, het apparaat blijkt na 2 dagen defect, je kunt naar je geld fluiten. Je beste vriend begint een relatie met je ex. Je krijgt een uitbrander van je baas, en je kunt niet van repliek dienen. Je buurman maakt altijd lawaai overdag terwijl jij nachtdienst hebt en je overdag wilt slapen. Afijn, de lijst van tegenslagen die je krijgt te verduren van je medemensen in het leven is eindeloos. Nu wordt de vraag of je deze mensen kunt vergeven opeens heel belangrijk. Als je ze niet vergeeft, dan zit je waarschijnlijk je hele leven met knagende ontevredenheid en naar binnen gekeerde wraakgevoelens, en je verandert langzaam in een oude zuurpruim.

Wat doe je?

Word je een zuurpruim? Of reageer je je af door over alles en iedereen te klagen bij je familie en vrienden, zodat die op een gegeven moment ook geen zin meer hebben in je gezelschap? Misschien heb je geluk en kun je op een leuke manier klagen en andere mensen te kakken zetten, een hoop cabarettisten zijn zo groot geworden. Maar de meeste van ons zijn niet gezegend met zo een humoristisch talent.

Vergeef je uit de nood gedwongen omdat je weet dat je geen andere keuze hebt? Ook niet slecht, maar niet helemaal eerlijk.

Of besef je dat mensen nu eenmaal fouten maken, dat je nu eenmaal niet altijd kunt winnen, dat mensen nu eenmaal niet 'van nature goed' zijn en "lässt du es gut sein"? Gefeliciteerd! Je hebt er iets van begrepen en je bent in de ware zin van het woord vergevingsgezind.

Een goede vechter kan ook incasseren.

11 opmerkingen:

  1. "Volgens de wet wordt inderdaad vrijwel alles met bloed gereinigd, want als er geen bloed wordt uitgegoten, vindt er geen vergeving plaats." (Hebreeën 9:22). Dit bijbelcitaat geef ik om het beeld nog wat scherper te krijgen. Let wel: dit is niet het Oude, maar het Nieuwe Testament. Geen offers meer brengen in de tempel, maar het bloed van Christus wordt vergoten, wat op mij minstens zo bizar en archaïsch overkomt. God brengt zich zelf een offer, en dat heeft voor ons bevrijdende werking. Na dann.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Zozo, een eigentijds paaslogje.

    Ik denk dat ik wel vergevingsgezind ben. Ik blijf niet lang kwaad en heb ook meestal geen behoefte aan wraak.

    Wat ik niet goed kan is vergeten. Als een vriend, vriendin, geliefde of familielid mij iets aan doet dan kan ik het wel vergeven maar het vertrouwen en dus de relatie is voorgoed beschadigd.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik vind bij ons op de radio die preken van pfarrer of andere geestelijken soms best wel interessant. Er zijn niet meer zoveel mensen die in het openbaar nog nadenken over de normen en waarden. Als je het hele bijbelverhaal beschouwt als een leerzaam fantasie-boek waar veel goede ideeen in zitten, dan kun je ook als overtuigde atheist daar nog wat aan hebben.

    @Marjan: Volgens onze godsdienstleraar op de lagere school is het verschil tussen god en de mens dat god vergeeft en vergeet. Een mens kan wel vergeven, maar niet vergeten. Rare jongens, die goden.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @Bob: Dat heeft de bijbel dan gemeen met vele andere oude boeken.

    @Marjan: Misschien is God wel vergeetachtig, maar bij het jongste gericht kijkt hij in je dossier en dan komt alles toch weer boven water.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik heb zelf wel wat scherpe kantjes aan mijn karakter zitten, waardoor vergeving en vergeten niet helemaal gecombineerd worden. Er zijn best een paar lui waarmee ik nog een openstaande rekening te vereffenen heb. Zowel letterlijk als figuurlijk. Het meeste zeer doen dingen die vanuit een vroegere vertrouwensbasis worden geflikt. Zgn. 'vrienden' die je iets lappen dat echt niet kan. Zoals ex-'bazen' of 'collega's'. Juist als je zoals ik ben, een werkpaardenkarakter bezit en niet bezig bent met allerlei politiek gedoe, loop je vaak met de kop tegen de muur. Het is mij meer overkomen dan ik zelf voor wenselijk zie. Bij sommigen komt de wraak (jaja, rancune is me niet vreemd) langzaam en pijnlijk, bij anderen verdwijnt het omdat je die lui uit het zicht verliest. Maar hun namen onthoud ik, hun daden ook. En er komt altijd een moment van afrekenen. Ben ik zelf vrij van zonden? Nee, bepaald niet, maar loyaliteit is me veel waard. Hoe dan ook, vergeving kan, vergeven zelden, vooral als je van die daden van derden veel 'weet' hebt gehad of directe schade. Zoals ik nu nog tracht bij te komen van een geintje dat me uiteindelijk 40 mille kostte, toen mijn zakenpartner failliet ging en mij liet zitten met oninbare vorderingen en onbetaalde uurtjes. Dat is voor velen een jaarsalaris. En dat doet pijn. Pijn die ik graag nog een keer wil laten voelen aan de dader...Ondanks dat wens ik iedereen een vredige Pasen toe...

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Nederlagen incasseren, Leo. Of anders gezegd: doorslikken die drol. Laat er in ieder geval niet je humeur door bedereven.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ook uit de bijbel, geloof(!) ik:
    Dear God, grant me the serenity to accept the things I can't change,
    The courage to change the things I can,
    And the wisdom to know the difference.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Leo, dat heb ik dus niet. Vorig jaar hebben we zakelijk gezien een enorm klotejaar gehad door een klant die alles bij elkaar gelogen heeft, veel bestelde, weer af zei, niets betaalde, liep te zeiken, nog meer loog en uiteindelijk failliet ging waardoor wij echt heel veel geld verloren en meer dan tien contracten niet konden verlengen. Hij had zijn zaakjes niet op orde en probeerde alles op leveranciers en klanten af te schuiven tot het uiteindelijk alsnog fout ging met zijn bedrijf.


    Ondanks alles wat hij geflikt heeft, heb ik geen wrokkige gevoelens naar die klant. Ik gun hem alle geluk en rijkdom van de wereld Als hij langs komt krijgt hij een kopje automatenkoffie zonder vergif.
    Ik vergeet het echter niet en zal hem ook nooit meer helemaal vertrouwen. Hij mag terug komen als klant maar moet dan vooruit betalen en anders wordt er niet geleverd.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Dank je. Ik zeg hem wel gewoon in zijn gezicht wat ik van hem vind. Dat wel.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. @Marjan - Er zijn mensen met wie ik dat zeker ook zou kunnen doen. Met sommige 'daders' heb ik nog wel eens een glas geheven en een goed gesprek gehad. Maar er zijn er bij die me teveel hebben gekwetst en dan is de zoektocht naar een juist moment voor wraak, hoe klein ook, er een die ik zie als erg vruchtbaar. Zal ik van mijn moeder hebben meegekregen.....Die werd er 87 mee...

    BeantwoordenVerwijderen